Vlonderpad met zitgelegenheid Vlasakker te Kortrijk door OMGEVING - Foto Karel De Kesel
Publieke ruimte kleurt ons leven. Het zijn de plekken waar we ademen, bewegen, ontmoeten en tot rust komen
Ook al zijn we ons er niet altijd van bewust, publieke ruimte kleurt ons leven. In een tijd waarin klimaatverandering, sociale fragmentatie en verstedelijking onze samenleving onder druk zetten, speelt publieke ruimte een steeds crucialere rol. Het zijn de plekken waar we ademen, bewegen, ontmoeten en tot rust komen. En landschapsarchitecten nemen hierin een sleutelpositie in.
Meer dan esthetiek
Landschapsarchitectuur gaat verder dan mooie parken en groene accenten. De discipline verbindt ecologie met beleving, waterhuishouding met klimaatadaptatie en ruimte met gemeenschap. Denk aan slimme groendaken, wadi’s, schaduwrijke zitplekken en speelzones geïntegreerd in een ecologische structuur. Elke vierkante meter publieke ruimte is een kans om leefkwaliteit te verhogen én bij te dragen aan oplossingen voor grote maatschappelijke uitdagingen.
Water, klimaat en biodiversiteit
Door de toenemende droogte, hittestress en piekbuien worden robuuste en klimaatrobuuste ontwerpen steeds urgenter. Landschapsarchitecten integreren buffers, infiltratiezones, groenstructuren en koelelementen die niet alleen functioneel zijn, maar ook esthetisch en toegankelijk. Zo wordt publieke ruimte een bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering.
Sociale zuurstof
Daarnaast is publieke ruimte essentieel voor het sociale weefsel van onze steden en dorpen. In tijden van polarisatie en vereenzaming zijn laagdrempelige, uitnodigende ontmoetingsplekken van levensbelang. Denk aan pleinen waar jong en oud elkaar vinden, parken waar culturen kruisen, zitbanken die gesprekken op gang brengen.
Inspirerende voorbeelden
Dat goede publieke ruimte tegelijk duurzaam, inclusief én aantrekkelijk kan zijn, bewijzen de projecten die dit jaar in de kijker staan op het congres. Neem maar eens een kijkje bij deze realisaties die ontworpen werden door landschapsarchitecten die je ook kan terugvinden in het register op deze website.
Zuidpark in Antwerpen, genomineerd voor de publieksprijs in de categorie stedelijk, transformeert een voormalige spoorzone tot een veelzijdig stadspark. Met ruimte voor natuurontwikkeling, recreatie, ontmoeting én wateropvang is dit park een schoolvoorbeeld van geïntegreerd ontwerpen. Een mooi project van Tractebel.
In Barakkenpark in Menen, bekroond met een eervolle vermelding, werd een vergeten grenszone omgevormd tot een groene oase met aandacht voor erfgoed, ecologie en sociale dynamiek. Door in te zetten op participatie en lokale identiteit, kreeg het park een unieke maatschappelijke waarde. Knap werk van BUUR, part of Sweco.
Stadsgroen Vlasakker in Kortrijk, ook eervol vermeld, toont hoe stedelijke vergroening tegelijk biodiversiteit stimuleert en bewoners verbindt. Door natuurlijke beplanting en speelse infrastructuur groeit dit project uit tot een rustpunt in een dichtbebouwd gebied. Een geslaagd ontwerp van OMGEVING.
Naar een gedeelde toekomst
De publieke ruimte is geen restzone, maar een noodzakelijke levensader. Een plek waar landschapsarchitecten — met visie, vakkennis en creativiteit — bouwen aan een betere toekomst voor iedereen. Het Congres & Forum Publieke Ruimte in Brugge biedt op 20 mei 2025 de uitgelezen kans om die visie te delen, te versterken en te vieren.
